Chữ ký số đã và đang đóng vai trò quan trọng trong công cuộc chuyển đổi số. Với cấu tạo dựa trên công nghệ RSA đảm bảo tính chính xác và bảo mật, chữ ký số mang lại những chức năng tiện lợi, phù hợp với sự thay đổi và phát triển của thời đại.

Dịch bệnh đã ảnh hưởng tiêu cực đến đời sống của con người khi mọi hoạt động bị hạn chế. Nhiều doanh nghiệp phải làm việc online, hầu hết công việc và các cuộc họp phải diễn ra trên các nền tảng trực tuyến. Trong hoàn cảnh đó, việc sử dụng chữ ký số là biện pháp hoàn hảo không chỉ ở thời điểm dịch bệnh mà còn ở thời công nghệ phát triển mạnh như hiện nay. Bởi, những lợi ích mà chữ ký số mang lại không hề nhỏ.

Lợi ích chữ ký số mang lại cho thời đại

Ưu điểm hàng đầu mà chữ ký số mang lại đó là sự nhanh gọn trong thủ tục, không cần trực tiếp ký tay. Nó được dùng để thay thế chữ ký tay trong tất cả các trường hợp giao dịch điện tử với cơ quan nhà nước: phát hành hóa đơn điện tử, nộp báo cáo thuế qua mạng hay ký số các văn bản, đóng bảo hiểm xã hội, ký kết hợp đồng điện tử… Đây là ưu điểm “không tiếp xúc” góp phần phòng tránh dịch bệnh.

“Thời gian là vàng” và chữ ký số giúp ta tiết kiệm thời gian, giảm chi phí vận hành, chi phí di chuyển. Trong các trường hợp ký kết các hợp đồng quan trọng, các doanh nghiệp đối tác không cần gặp gỡ nhau, giảm thiểu trở ngại về khoảng cách địa lý mà vẫn đảm bảo tính pháp lý. Cụ thể trong Điều 35 Luật Giao dịch điện tử 2005, các bên tham gia giao dịch phải cùng thỏa thuận sử dụng chữ ký số thì việc ký bằng chữ ký số mới được coi là có hiệu lực.

Không chỉ nhanh gọn, chữ ký số còn đảm bảo tính chính xác, bảo mật dữ liệu cao. Nó được xem là bằng chứng cho các giao dịch điện tử, nội dung đã ký kết và các bên không có cơ sở phủ nhận chữ ký của mình khi đã thực hiện việc ký số. Từ đó, hạn chế các tranh chấp không đáng có giữa các bên…

Chữ ký số là công cụ hữu hiệu trong công cuộc chuyển đổi số và ứng dụng được trên nhiều lĩnh vực. Để mang lại những lợi ích trên, chữ ký số được cấu tạo đặc biệt, mang tính công nghệ hóa hiện đại. Vậy, cấu tạo và chức năng của chữ ký số là gì?

Cấu tạo của chữ ký số

Chữ ký số dựa trên công nghệ RSA – công nghệ mã hóa công khai: Mỗi đơn người dùng sẽ có cặp khóa (key pairs) gồm một khóa bí mật (private key) và một khóa công khai (public key). 

“Khóa bí mật” – Private Key: Là một khóa trong cặp khóa dùng để tạo chữ ký số và thuộc hệ thống mã không đối xứng.

“Khóa công khai” – Public Key: Là một khóa trong cặp khóa dùng để để kiểm tra chữ ký số, nó được tạo bởi khóa bí mật tương ứng trong cặp khóa và thuộc hệ thống mã không đối xứng.

Khóa bí mật được lưu ở một thiết bị lưu khóa đảm bảo an toàn, không thể trích xuất, sao chép và chỉ có người chủ sở hữu cặp khóa mới biết… khóa công khai sẽ được công bố rộng rãi trên chứng thư số của thuê bao/người dùng để thuận tiện cho việc tra cứu thông tin về chữ ký số. Từ khóa công khai sẽ rất khó khăn để có thể dò tìm được khóa bí mật.

“Người ký” nghĩa là thuê bao dùng khóa bí mật của mình để ký số vào một thông điệp dữ liệu nào đó dưới tên mình.

“Người nhận” là tổ chức hoặc cá nhân nhận được thông điệp dữ liệu được ký số bởi người ký, bằng việc sử dụng các chứng thư số của người ký để kiểm tra chữ ký số ở thông điệp dữ liệu nhận được và sau đó tiến hành các hoạt động, giao dịch liên quan.

“Ký số” nghĩa là việc đưa khóa bí mật vào một phần mềm để tự động tạo và gắn chữ ký số vào thông điệp dữ liệu nào đó.

Chức năng của chữ ký số

Đối với các cá nhân, chữ ký số có giá trị pháp lý tương đương chữ ký tay. Với các tổ chức, doanh nghiệp, chữ ký số có giá trị tương đương con dấu và chữ ký của người đại diện pháp luật. 

Chữ ký số thay thế cho chữ ký tay trong các giao dịch thương mại điện tử trên môi trường số: Ký hợp đồng điện tử, thanh toán online, chuyển tiền trực tuyến, đóng bảo hiểm... Ngoài ra, chữ ký số còn dùng để ký trong các giao dịch thư điện tử, ký vào các email để đối tác, khách hàng xác nhận người gửi thư.

Chữ ký số được sử dụng cho các dịch vụ chính phủ điện tử, ký số khi làm thủ tục hành chính hay xin xác nhận của cơ quan nhà nước. Nó còn được dùng để kê khai nộp thuế trực tuyến, BHXH hoặc khai báo với cơ quan hải quan, giao dịch ngân hàng, chứng khoán điện tử…

Hiện nay, đồ dùng công nghệ đối với chúng ta không còn xa lạ, thậm chí đã gắn bó bền chặt với lối sống hiện đại. Và chữ ký số cũng từ đó tiếp cận và phổ biến hơn trong xã hội. Điển hình như chiếc điện thoại thông minh, với giải pháp chữ ký số trên nền tảng di động cho phép người dùng thiết bị di động dễ dàng và thuận lợi thực hiện các giao dịch điện tử cần phải xác thực bằng chữ ký số như một công cụ định danh dựa trên hạ tầng mã hóa công khai (Public Key Infrastructure) có khả năng xác thực mạnh, chống giả mạo, chống chối bỏ, có tính pháp lý và được pháp luật nhà nước công nhận. Tại Việt Nam có nhiều tổ chức cung cấp dịch vụ chứng thực chữ ký số, người sử dụng cần tìm hiểu và cân nhắc kĩ lưỡng để lựa chọn nhà cung cấp uy tín. Từ đó góp phần vào quá trình chuyển đổi số, hướng tới một cuộc sống hiện đại hơn, tiện lợi hơn.